ZSOŚS.440.17.2018
Na podstawie art. 138 § 1 pkt 3, art. 105 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 1257 oraz z 2018 r. poz. 149) oraz art. 12 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 922 oraz z 2018 r. poz. 138), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wniosku Pana M. Z., zam. w K., reprezentowanego przez adwokata, Pana W. G. (Kancelaria […]), o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej decyzją Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia […] listopada 2017 r. (znak: […]), dotyczącej przetwarzania jego danych osobowych przez Komendanta Głównego Policji z siedzibą w Warszawie przy ul. Puławskiej 148/150, Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych
umarza postępowanie
Uzasadnienie
Do Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych wpłynęła skarga Pana M. Z., zam. w K., zwanego dalej Skarżącym, reprezentowanego przez adwokata, Pana W. G. (Kancelaria […]), na przetwarzanie jego danych osobowych przez Komendanta Głównego Policji z siedzibą w Warszawie przy ul. Puławskiej 148/150, zw. dalej KGP.
W treści skargi pełnomocnik Skarżącego podniósł, iż wnosi o wszczęcie postępowania administracyjnego w przedmiocie nieprawidłowości w wykonywaniu przepisów ustawy o ochronie danych osobowych przez KGP w zakresie nieudzielenia Skarżącemu informacji w zakresie ewentualnego zbioru danych osobowych oraz cyt.: „w razie ustalenia istnienia takiego zbioru w toku postępowania, w zakresie niezgodnego z prawem przetwarzania danych osobowych ich nieusunięcia”. Pełnomocnik Skarżącego wniósł również o cyt.: „w przypadku ustalenia w toku postępowania, że KGP niezgodnie z prawem przetwarza dane osobowe wnioskodawcy - zakończenie przedmiotowego postępowania decyzją nakazującą Komendantowi Głównemu Policji usunięcie tego zbioru danych osobowych”.
W toku przeprowadzonego postępowania administracyjnego w niniejszej sprawie Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych ustalił, co następuje.
- Wobec Skarżącego w 2004 r. prowadzone było postępowanie karne w sprawie o czyn z art. 229 § 3 w zw. z art. 18 § 1 i art. 12 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks kamy, a w 2002 r. postępowanie kamę o czyn z art. 284 ww. ustawy, którego kwalifikację w trakcie postępowania zmieniono na czyn z art. 286 § 1. Na zasadach określonych w art. 20 ust. 2a ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. ( Dz. U. z 2017 r. poz. 2067 z późn. zm.) o Policji, w związku z przedstawieniem wymienionych zarzutów, właściwy organ - Policji dokonał tzw. rejestracji procesowej, tj. wprowadził dane osobowe Skarżącego do zbioru danych KSIP, jako o osobie podejrzanej o popełnienie przestępstwa ściganego z oskarżenia publicznego.
- Pismem z dnia […] lutego 2017 r. działający w imieniu Skarżącego (jego) pełnomocnik wystąpił do KGP z wnioskiem na podstawie art. 32 i 33 ustawy o ochronie danych osobowych o pisemne wskazanie cyt.: „(...) czy jakiekolwiek dane osobowe, dotyczące mojego klienta [Skarżącego - przyp. GIODO], są przetwarzane w Krajowym Systemie Informacji Policyjnej, bądź w innym systemie, ze zbiorami danych osobowych, którego administratorem jest KGP oraz wskazanie jakie to dane i celu ich przetwarzania”.
- Pismem z dnia […] lutego 2017 r. Zastępca Naczelnika Wydziału Obsługi Informacyjnej Biura Wywiadu i Informacji Kryminalnych KGP podkom. J. J. udzielił odpowiedzi na ww. wniosek Skarżącego informując, iż jak wynika z treści art. 20 ust. 2a, ust. 2ac i ust.2b ustawy o Policji, Policja może pobierać, uzyskiwać, gromadzić, przetwarzać i wykorzystywać w celu realizacji zadań ustawowych informacje w tym dane osobowe, o osobach podejrzanych o popełnienie przestępstw ściganych z oskarżenia publicznego, nieletnich dopuszczających się czynów zabronionych przez ustawę jako przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego, osobach o nieustalonej tożsamości lub usiłujących ukryć swoją tożsamość, osobach stwarzających zagrożenie, o których mowa w ustawie z dnia 22 listopada 2013 r. o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi stwarzających zagrożenie życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób, osobach poszukiwanych, osobach zaginionych, osobach, wobec których zastosowano środki ochrony i pomocy, przewidziane w ustawie z dnia 28 listopada 2014 r. o ochronie i pomocy dla pokrzywdzonego i świadka (Dz. U. z 2015 r. poz. 21) oraz o osobach, o których mowa w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o działaniach antyterrorystycznych, także bez wiedzy i zgody tych osób. Pismem tym wyjaśniono, iż informacje te mogą obejmować: dane osobowe, o których mowa w art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych, z tym że dane dotyczące kodu genetycznego wyłącznie o niekodującej regionach genomu; odciski linii papilarnych; zdjęcia, szkice i opisy wizerunku; cechy i znaki szczególne, pseudonimy; informacje o: miejscu zamieszkania lub pobytu, wykształceniu, zawodzie, miejscu i stanowisku pracy oraz sytuacji materialnej i stanie majątku, dokumentach i przedmiotach, którymi się posługują, sposobie działania sprawcy, jego środowisku i kontaktach, sposobie zachowania się sprawcy wobec osób pokrzywdzonych. Dodatkowo w omawianym piśmie wyjaśniono Skarżącemu, iż zapis art. 20 ust. 2a in fine ustawy o Policji stanowi lex specialis wobec norm określonych w art. 51 Konstytucji RP oraz art. 25, 32 i 33 ustawy o ochronie danych osobowych, co wydaje się ze wszech miar zrozumiałe i zasadne, wobec przypisanych Policji zadań ustawowych (m.in. zapobieganie i zwalczanie przestępczości). Zatem Policja nie jest zobowiązana do informowania osoby, której dane osobowe przetwarza o fakcie przetwarzanie tych danych jak również o zakresie przetwarzania czy też udostępniania danych osobowych. Mając powyższe na uwadze KGP oświadczyło Skarżącemu, iż brak jest podstaw prawnych do przekazania przez KGP informacji, o które Skarżący wystąpił z wnioskiem.
- Upoważniony przez KGP, Naczelnik Wydziału Obsługi Informacyjnej Biura Służby Kryminalnej Komendy Głównej Policji wyjaśnił, iż Skarżący nie występował ponownie (po dniu […] lutego 2017 r.) z wnioskiem o usunięcie danych z KSIP.
- W związku z realizacją norm określonych w ustawie o Policji, organy Policji dokonały po zakończeniu spraw w 2002 r. oraz 2004 r., weryfikacji zgromadzonych danych osobowych Skarżącego w zakresie czynów z art. 286 § 1 oraz art. 229 § 3 w zw. z art. 18 § 1 i art. 12 ustawy Kodeks karny. Organy Policji dokonały również ww. weryfikacji w związku ze złożoną przez Skarżącego skargą do Generalnego Inspektora na przetwarzanie jego danych w KSIP. Upoważniony przez KGP, Naczelnik Wydziału Obsługi Informacyjnej Biura Służby Kryminalnej Komendy Głównej Policji wyjaśnił, iż jak wynika z norm określonych w art. 20 ust. 17 - Policja ma obowiązek dokonywać weryfikacji danych po zakończeniu sprawy w ramach której dane te zostały wprowadzone do zbioru (tu KSIP), a ponadto nie rzadziej niż co 10 lat od dnia uzyskania lub pobrania informacji, usuwając dane. Ww. Naczelnik oświadczył, iż dokonano wymaganych ustawą weryfikacji w 2002 r. w odniesieniu do czynu z art. 286 § 1 ustawy Kodeks kamy oraz w 2004 r. w odniesieniu do czynu z art. 229 § 3 w zw. z art. 18 § 1 i art. 12 ww. ustawy, oraz kolejno po upływie 10 lat od zgromadzenia informacji, tj. w 2012 r. oraz w 2014 r., a dodatkowo w związku z wystąpieniem do Generalnego Inspektora ze skargą na przetwarzanie danych skargi na przetwarzanie danych weryfikacji dokonano w szczególności pod kątem przesłanek z art. 51 ust. 4 Konstytucji RP oraz pod kątem legalności, w tym w zakresie przesłanek z art. 20 ust. 17 b i 18 ustawy o Policji.
- Dokonując powyższych weryfikacji danych (ocen pod kątem ich przydatności) organ Policji usunął z KSIP informacje dotyczące Skarżącego, co do których zachodziły przesłanki z art. 20 ust. 17 i ust. 17b ustawy o Policji. Natomiast w zakresie informacji dotyczących ww. przestępstw, w chwili dokonywania wskazanych powyżej weryfikacji ocen danych pod katem ich przydatności Policja nie była w posiadaniu informacji wskazujących na zaistnienie przesłanek wymienionych w art. 20 ust. 17b i 18 ustawy o Policji.
- Aktualnie wskazany w art. 20 ust. 17 ww. ustawy 10 letni okres obowiązkowej kolejnej weryfikacji zgromadzonych danych w odniesieniu do ww. przestępstw jeszcze nie upłynął, nie zachodzą zatem, w ocenie KGP, ustawowe przesłanki do usunięcia danych Skarżącego z KSIP. W odniesieniu do przestępstwa z art. 229 § 3 w zw. z art. 18 § 1 i art. 12 oraz 286 § 1 ustawy Kodeks karny organ Policji w wyniku weryfikacji uznał, iż dane te nadal są niezbędne dla realizacji ustawowych zadań Policji, w szczególności ze względu na popełnienie przed upływem dziesięciu lat od wprowadzenia informacji o tym przestępstwie do zbioru danych kolejnego umyślnego przestępstwa przez Skarżącego oraz ze względu na informacje dotyczące sposobu, metod i form popełnienia przestępstwa. Organ Policji dokonując weryfikacji informacji kierując się ustawowymi zadaniami Policji zauważył, iż skuteczność procesu wykrywczego przestępstw o charakterze korupcyjnym wymaga rozpoznania środowisk nałożonych na zaistnienie przestępstw przekupstwa oraz przechowywania danych sprawców tych przestępstw, a także z analizy metod, form i okoliczności ich działania.
- Upoważniony przez KGP, ww. Naczelnik dodał przy tym, iż nie bez znaczenia również pozostaje (poza brakiem spełnienia ww. kryterium czasu) rodzaj popełnionych przez Skarżącego przestępstw (przekupstwo w ramach czynu ciągłego oraz oszustwo), w tym znamiona popełnionych przestępstw. Poza tym, w ocenie Naczelnika, należy uwzględnić metody i formy działania sprawcy przy popełnianiu przestępstw, liczbę czynów wypełniających znamiona przestępstwa kolejno popełnionych przez sprawcę objętych postępowaniem karnym i rejestracją, świadczącą, ale też i wykluczającą brak jednostkowości, przypadkowości czy incydentalności działania wypełniającego znamiona przestępstwa oraz inne informacje zgromadzone przez Policję w związku z prowadzonymi sprawami o ww. przestępstwa, lub w związku z realizacją ustawowych uprawnień Policji, a także fakt, iż organ Policji na dzień przeprowadzenia weryfikacji nie był w posiadaniu informacji wskazujących na zaistnienie przesłanek z art. 20 ust. 17b i art. 18 ustawy o Policji uzasadniających usunięcie informacji.
- Upoważniony przez KGP, Zastępca Naczelnika Wydziału Obsługi Informacyjnej Biura Służby Kryminalnej Komendy Głównej Policji podniósł, iż Policja przetwarza informacje dla realizacji swoich ustawowych zadań, nie zaś dla realizacji zadań innych organów lub podmiotów, w tym związanych z rekrutacją do określonych zawodów, oraz że istotne jest, iż sam fakt ubiegania się o prawo do wykonywania określonego zawodu lub fakt wykonywania określonego zawodu, nawet należącego do zawodów zaufania publicznego, nie stanowi podstawy od usunięcia danych zgromadzonych legalnie przez Policję w celach realizacji zadań związanych z bezpieczeństwem i porządkiem publicznym.
- Naczelnik oświadczył również, iż zgodnie z aktualnym stanem faktycznym i prawnym niniejszej sprawy w świetle kryteriów weryfikacji przeprowadzonej zgodnie z art., 20 ust, 17 ustawy o Policji, a także §29 i 30 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 lipca 2016 r. w sprawie przetwarzania informacji przez Policję ustalono, iż obecnie Policja przetwarza dane osobowe Skarżącego niezbędne dla realizacji jej zadań ustawowych na podstawie, w zakresie i w celu określonym w ww. przepisach ustawy o Policji oraz Policja nie przetwarza zbędnych danych osobowych względem których przysługiwałoby Skarżącemu prawo dostępu do danych oraz prawo żądania usunięcia tych danych. Ww. Naczelnik dodał również, iż w sprawie nie upłynął termin 10 lat do przeprowadzenie kolejnej weryfikacji, które zgromadzonych danych w odniesieniu do poprzednio przeprowadzonych weryfikacji w 2012 r. i 2014 r., a Skarżący uprzednio popełnił przestępstwo przed upływem terminu 10 lat do przeprowadzenia weryfikacji, które zarejestrowano kolejno w 2002 r. i w 2004 r.
Po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych w dniu […] listopada 2017 r. wydał decyzję administracyjną (znak: […], w treści której umorzył postępowanie.
W ustawowym terminie Skarżący złożył wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej w/w decyzją, zarzucając organowi naruszanie art. 8 ust. 118 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych ( Dz. U. z 2016 r. poz. 922 oraz z 2018 r. poz. 138 ) oraz naruszenie art. 75 § 1, 77 § 1, 78 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 1257 oraz z 2018 r. poz. 149).
W dniu […] lutego 2018 r. pełnomocnik Skarżącego poinformował organ o śmierci Skarżącego. W związku z otrzymanym pismem, organ zwrócił się do Urzędu Stanu Cywilnego w K., o przesłanie odpisu skróconego aktu zgonu Skarżącego.
Odpis skróconego aktu zgonu został dostarczony do Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych w dniu […] kwietnia 2018 r.
Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych, rozpoznając w/w wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy oraz biorą pod uwagę fakt śmierci Skarżącego, zważył co następuje.
Zgodnie z art. 105. § 1 k.p.a gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe w całości albo w części, organ administracji publicznej wydaje decyzję o umorzeniu postępowania odpowiednio w całości albo w części.
Istotną przesłanką umorzenia postępowania jest utrata przez podmiot (w tym wypadku Skarżącego) biorący udział w postępowaniu cech określonych w art. 28 k.p.a. tj. stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Taki skutek wywołuje także śmierć Skarżącego, jeżeli sprawa administracyjna dotyczy praw bezpośrednio z nią związanych. Powyższe znajduje potwierdzenie w literaturze „Postępowanie staje się bezprzedmiotowe w rozumieniu art. 105 § 1, gdy (jedyna) strona postępowania administracyjnego utraciła przymioty, o których mowa w art. 28, lub wskutek śmierci strony w toku postępowania dotyczącego praw ściśle związanych z osobą zmarłej strony” (Wróbel, Andrzej. Art. 105. W: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, wyd. VII. Wolters Kluwer, 2018.). Nie ulega wątpliwości, iż postępowanie administracyjne w powyższej sprawie dotyczyło praw bezpośrednio związanych z osobą Skarżącego w związku z czym organ ma obowiązek umorzenia postępowania.
W tym stanie faktycznym i prawnym Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych rozstrzygnął, jak w sentencji.